Tavuklar sıcak kanlı canlılar olduğundan vücut sıcaklıkları sabittir.Tavukların tüm vücut fonksiyonları bu sıcaklıklarda çalıştığından tavukların vücut sıcaklıklarını sabit tutmaları zaruridir.Bu yüzden gerek bireysel tavuk yetiştiriciliğinde olsun gerekse ticari tavuk yetiştirme işletmelerinde olsun tavuk kümesi olmazsa olmazlardandır.Tavukların sağlıklı ve dış etkilerden korunabileceği bir tavuk kümesi verimli yetiştiricilik faaliyetleri için önemlidir.

Tavuk Kümesi Nasıl Yapılır?

• Tavuk kümesi yapılacak bölgenin yıllara göre hava sıcaklıkları araştırılmalıdır.Kış aylarında sıcaklığın en düşük derecesi,yaz aylarında ise hava sıcaklıklarının en çok kaç dereceye kadar çıktığı öğrenilmelidir.
• Gerekiyorsa serinletme ve ısıtma sistemleri araştırılmalıdır.
• Yapılacak bölgenin güneş alma ve yağmur yağma durumları incelenmelidir.Kümes yapımı için kullanılacak malzemeler alınırken bu durumlara uygun malzeme seçimi yapılmalıdır.
• Başka bir kümes varsa iki kümesin arasında 100 metre civarında mesafe bırakmaya özen gösterilmelidir.Birbirine yakın olan tavuk kümeslerinde kümesler arası hastalık geçişleri fazla olabilmektedir.
• Kurulacak alan su kaynaklarına yakın olmalıdır.
• Kümes yapılırken ilerideki tavuk sayısı ve ekipmanlar düşünülüp ona göre planlama yapılmalıdır.
• Kümes etrafı diğer hayvanların girişini engelleyecek malzeme ile çevrilmelidir.
• Tavuk ürünleri hızlı tüketilmesi gereken ürünler olduğundan tavuk kümesi kurulacak yerin yerleşim yerlerine yakın olması ürünlerin daha kolay pazarlanabilmesi ve tüketicinin daha sağlıklı ürün tüketebilmesi açısından önemlidir.Ulaşım yerlerine yakın ve ulaşım olanakları gelişmiş olan tavukçuluk işletmeleri daha uzun süre faaliyet gösterebilecektir.

Tavuk Kümesi Yapılırken Dikkat Edilecekler

• Dünyanın her bölgesindeki tavuk kümesleri ortak özellikler göstermektedir.Kümesler yapılırken içerisinin havadar,tavukların hareketi için gerekli alan bulunan ve tavukların refahı düşünülerek hazırlanan bir yapıda olması planlanmalıdır.
• Tavuk kümesi büyüklüğü ne kadar olmalıdır sorusuna verilebilecek olan ortak bir cevap yoktur.Kümes büyüklüğü kümes içinde ne kadar tavuk besleneceği ile alakalı bir durumdur.Bir tavuk işletmesi için ortalama bir tavuk kümesi büyüklüğü uzunluk olarak 100 metre genişlik olarak 10 metre civarındadır.Tavuk kümesi yüksekliğinin ise 2-3 metre civarında yapılması uygun olabilmektedir.
• Tavuk kümesi yapılması mantık olarak diğer yapıların yapım mantığı ile aynıdır.Sağlam şekilde yapılacak bir kümes zemini rutubet geçirmeyecek şekilde yapılmalıdır.Beton zemin uygun bir tercih olabilmektedir.Günümüzde ızgara şeklinde zemin de kullanılabilmektedir.
• Duvarları soğuk ve rüzgar geçirmeyecek malzemeden yapılmalıdır.Güneş ışığının içeriye girebilmesi ve kümesin gerektiği zamanlarda havalandırılması için pencere koyulmalıdır.
• Kapılar gerektiğinde içeriye iş makinesi ve traktör ile girilmesi gerekebileceğinden buna uygun olarak yapılmalıdır.
• Çatı yapılırken içeriye su geçirmeyecek malzeme kullanılmalıdır.Yazın sıcak havalardan kışın ise soğuk havalardan etkilenmemek için izolasyon yapılmasında fayda vardır.
• Kümes içi günün üçte ikilik kısmında aydınlık üçte birlik kısmında karanlık olmalıdır.Kümes içi sıcaklığının ortalama 15 derecede tutulmasında fayda vardır.Nem oranı yüzde 75’i geçmemelidir.
• Kümeslerin etrafa kötü koku yaymaları kaçınılmazdır.Ahşap kümesler koku konusunda bir miktar daha iyidir.Ahşabın kokusu baskılama özelliği bulunmaktadır.Bu kötü kokuların kaynakları tavukların kendi karakteristik kokuları,kullanılan yapan yemler,uygun olmayan gübre kullanımı,kümes içi gübre ve pis madde birikimidir.Bu kötü kokudan kurtulmanın en kolay yolu kümes içindeki gübrenin düzenli olarak alınması ve kümes içinin havalandırılmasının periyodik olarak gerçekleştirilmesidir.

Tavuk Kümesi Maliyeti

Tavuk kümesi maliyeti hesaplanırken ilk önce nasıl bir tavukçuluk yapılacağı belirlenmelidir.Büyük bir yetiştiricilik işletmesi kurulacaksa büyük kümesler gereklidir.Bunun için standart bir kaba bina maliyetine ve kullanılacak ekipmanların maliyeti eklenerek toplam maliyet bulunabilir.Daha küçük çapta yetiştiricilik yapmak isteyenler veya hobi tavukçuluğu yapmak isteyenler ahşap veya prefabrik kümesler tercih edilebilir.

Piyasada hazır ahşap veya prefabrik tavuk kümesleri satılmaktadır.Ortalama 15 tavuğun barınabileceği bir ahşap tavuk kümesi 1500 lira civarında satılmaktadır.Bu kümesi kendiniz inşa ettirmeye kalkarsanız fiyat biraz daha aşağılara düşebilecektir.